Hierarchiczność aktów prawnych

Jedną z absolutnych podstaw prawa jest zasada hierarchiczność aktów prawnych, które publikowane są w państwowych monitorach. W praktycznie każdej liberalnej demokracji jest ona absolutnie najważniejsza, gdyż bez tego założenia możliwe byłoby uchylanie najważniejszych reguł poprzez organy niższej instancji. Ważne jest także odpowiednie umocowanie konkretnego dokumentu – dane prawo musi skądś się wywodzić, znaleźć gdzieś swoją podstawę, legitymizację, jak władza.
W przypadku Konstytucji, która stanowi w państwach prawa najważniejszy i ostateczny Akt Normatywny, umocowaniem takim jest wola Narodu. A ponieważ Naród, jako suwerenny byt zdolny do wyrażania i realizowania własnymi środkami swojej woli, może stanowić o swoim losie w dowolny sposób, prawa i obowiązki zapisane w Konstytucji stają się jednocześnie najważniejszym obowiązującym w państwie prawie. W efekcie żadne prawo, bez względu na swoje pochodzenie, nie może stać w sprzeczności, nawet najmniejszej, z tym co mówi Konstytucja.
Jedynym wyjątkiem byłoby naturalnie przygotowanie nowej Konstytucji i takie jej wprowadzenie w życie, by bezsprzecznie można ją było uznać za pełnoprawnie uchwaloną. I ponownie – wszystkie akty prawne powstające od tej chwili w państwie nie mogłyby budzić nawet najmniejszych zastrzeżeń prawników. W państwie istnieje bowiem wiele organizacji i urzędów powołanych tylko i wyłącznie do tego, aby reagować na wszelkie nieprawidłowości w  ustawach, rozporządzeniach oraz ich niezgodność z konstytucją – Rzecznik Praw Obywatelskich, Krajowa Rada Sędziów, Prezydent RP czy Trybunał Konstytucyjny.
Zażalenia na niezgodność określonych regulacji, nawet najniższego rzędu, z Konstytucją, składać może także każdy obywatel, który czuje się w jakiś sposób pokrzywdzony. Od wyroków Trybunału Konstytucyjnego nie ma absolutnie żadnych odstępstw i jego orzeczenia powinny być ostatecznie – są bowiem rozszerzeniem wykładni Konstytucji. Niestety czasami taka wykładania musi zostać przeprowadzona, ponieważ w Akcie Normatywnym zapisane są tylko absolutne podstawy, jak tolerancja dla różnic światopoglądowych, prawo do edukacji i opieki zdrowotnej. Dopiero ustawy i rozporządzenia stanowią uszczegółowienie do konkretnych zapisów i są przygotowywane oraz realizowane poprzez poszczególne resorty rządowe.
A ponieważ w ministerstwach i rządzie niekiedy co dwa lata całkowicie zmienia się skład i nadanie polityczne – zmieniają się także ustawy i rozporządzenia. Z bardzo liberalnych i pozwalających na wiele, w zdecydowanie bardziej restrykcyjne i konserwatywne – za każdym razem zmiany te bardzo dotykają obywateli. Teoretycznie jednak każda najmniejsza zmiana, nowelizacja do ustawy czy rozporządzenia, powinna być całkowicie zgodna z Konstytucją. Tak długo, jak nikt nie zaskarży jednak ewentualnej niezgodności zapisu z najważniejszym aktem w państwie, Trybunał Konstytucyjny nie jest w stanie sam rozpocząć procesu w danej sprawie. Dlatego tak ważna jest nie tylko sama znajomość prawa, ale gotowość do zgłaszania swoich wszelkich uwag i dostrzeżonych nieprawidłowości – po wniesieniu swoich uwag do odpowiedniej instytucji, dalej to ona powinna kontynuować sprawę.

Wsparcie merytoryczne: więcej

Dodaj komentarz