W każdej sferze funkcjonowania człowiek najlepiej zna i potrafi wskazać uprawnienia jakie mu przysługują. Trudniej jest natomiast ze wskazaniem obowiązków. Natury ludzkiej nie da się oszukać i trzeba po prostu przyjąć roszczeniowy charakter ogółu społeczeństwa.
Nawiązując stosunek pracy pracodawca z pewnością powiadomi nas o ciążących na nas obowiązkach, jeśli chodzi z kolei o przysługujące pracownikowi prawa, to już każdy pracownik potrafi odpowiednio zadbać o swoje dobro i z pewnością zna – jak nie wszystkie to przynajmniej zdecydowaną większość przysługujących mu praw.
Biorąc pod uwagę jedną ze stron stosunku pracy jaką jest pracodawca wskazać należy, że oprócz tego, iż jest to osoba, która po prostu nami rządzi, czyli korzysta z szeregu uprawnień czy innymi słowy – praw, to ponadto jej także dotyczą określone wyraźnie w przepisach prawa pracy – obowiązki.
Do czego więc zobowiązany jest pracodawca? Odwołując się do ogólnych przepisów prawa pracy wskazać należy przede wszystkim na obowiązek stworzenia pracownikom warunków do przestrzegania przepisów prawa pracy oraz przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Zgłębiając się bardziej w ten obowiązek można wywnioskować jeszcze jeden – bardziej szczegółowy – jego element, mianowicie: pracodawca powinien zapewnić zatrudnionym pracownikom wszystkie należne prawa, które przysługują im z zawartego stosunku pracy. Wymienione obowiązki są tymi najbardziej ogólnymi, jednak nie jedynymi.
W momencie zatrudnienia nowych pracowników, pracodawca obowiązany jest poinformować ich o zakresie obowiązków oraz o sposobie wykonywania pracy na stanowisku, na którym będą pracować. Ponadto pracę obowiązany jest organizować w taki sposób, aby zmniejszyć lub zminimalizować jej uciążliwość, szczególnie jeśli chodzi o pracę ciężką czy też monotonną, która połączona z rutyną może doprowadzić do wypadku przy pracy.
Kolejnym, bardzo ważnym obowiązkiem pracodawcy jest przeciwdziałanie dyskryminacji i mobbingowi. Biorąc pod uwagę pierwsze z wymienionych zachować należy wskazać przede wszystkim płeć, wiek, niepełnosprawność i religię czy też przekonania polityczne. Natomiast w odniesieniu do drugiego zachowania trzeba zaznaczyć, że pracodawca odpowiada za mobbing nie tylko ten, gdzie sam jest mobberem, ale także za zachowanie, które przejawiają jego współpracownicy, małżonek a nawet własne dziecko.
Innym ważnym obowiązkiem pracodawcy jest dokonywanie wszelkich czynności prawnych związanych ze stosunkiem pracy w formie pisemnej. Chodzi o to, że każde zawarcie umowy czy jej rozwiązanie powinno nastąpić w formie pisemnej. Przy tym obowiązku należy wspomnieć także o prowadzeniu akt osobowych każdego zatrudnionego pracownika.
W najbardziej interesującej pracowników kwestii – kwestii wynagrodzeń, pracodawca ma obowiązek przede wszystkim sprawiedliwego ustalenia wynagrodzenia z uwzględnieniem kwalifikacji, stanowiska, ilości czy jakości pracy – w zależności od przyjętego na danym stanowisku systemu wynagrodzeń i czasu pracy, a także terminowe wypłacanie wynagrodzenia oraz innych świadczeń, które należą się pracownikowi w związku z trwającym stosunkiem pracy.
Na uwagę zasługuje też kwestia podnoszenia kwalifikacji przez pracowników. Otóż pracodawca w żadnym wypadku nie może utrudniać pracownikowi dokształcania się, a wręcz przeciwnie – powinien ułatwiać podnoszenie kwalifikacji oraz dokształcanie się.
Po ustaniu stosunku pracy, bez względu na okoliczności uzasadniające jego rozwiązanie, pracodawca ma obowiązek wydać pracownikowi świadectwo pracy.