Prawo konsumenckie wyraźnie chroni kupujących przed ewentualnymi nieudanymi zakupami, kupnem towarów posiadających wady bądź niezgodnych z opisem lub przeznaczeniem. Każdy z nas dobrze wie, że w razie ewentualnych usterek może popularnie mówiąc – zareklamować kupiony produkt, korzystając z gwarancji. W ramach prawa cywilnego, a dokładnie w ustawie z dnia 23 czerwca 1964 roku Kodeks Cywilny jest ona określana mianem instytucji gwarancji jakości.
Oprócz popularnej gwarancji możemy skorzystać z instytucji uregulowanej w przepisach Kodeksu Cywilnego jaką jest rękojmia za wady. Jaka jest różnica między tymi dwoma instytucjami? Przede wszystkim podstawa, na jakiej możemy żądać naprawy, wymiany bądź unieważnienia umowy, którą zawarliśmy a co za tym idzie zwrotu kosztów pod warunkiem oddania produktu.
Otóż gwarancję jakości wydaje producent i to on określa jej warunki, czas jej obowiązywania oraz możliwości oraz uprawnienia przysługujące w ramach obowiązującej i wydanej przez niego gwarancji. W przypadku tej instytucji warto wspomnieć, że jeśli jest ona udzielona np. na 24 miesiące (bo zwykle gwarancja obowiązuje przez taki okres) to każde skorzystanie z niej, a więc zareklamowanie zakupionego produktu powoduje, że czas ten liczy się od nowa. Zatem jeśli będziemy korzystać z gwarancji jakości to realnie czas jej obowiązywania może być znacznie dłuższy.
W przypadku rękojmi za wady należy zaznaczyć, że jest ona uregulowana ustawą – producent nie ma wpływu na jej warunki, a więc instytucja ta ma donioślejsze znaczenie z punktu widzenia prawa. Jednak z rękojmi możemy skorzystać tylko w okresie dwóch lat od dokonania zakupu danej rzeczy.
Trudno jednoznacznie określić, która instytucja jest korzystniejsza jeśli zakupiony przez nas produkt będzie posiadał wady fizyczne. W przypadku gwarancji – jak już wspomniano wcześniej, czas jej obowiązywania możemy sobie wydłużyć poprzez każdą reklamację, natomiast rękojmia za wady takiej możliwości nam nie daje. Jeśli kupiliśmy produkt za sporą kwotę i obawiamy się, że producent nie do końca przychyli się naszym prośbą o wymianę bądź naprawę, z pewnością lepiej skorzystać z uregulowań zawartych w ustawie, a więc z rękojmi za wady.
Warto w tym miejscu jednak wspomnieć, że nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że oprócz gwarancji ma także inną drogę prawną, aby walczyć o zakupiony towar, który nie jest zgody z przeznaczeniem, posiada wady fizyczne bądź w wyniku normalnego używania popsuł się, choć nie powinien. Zdecydowana większość społeczeństwa nie zna przysługujących im praw, a zatem nie ulega wątpliwości, że popularne dość powiedzenie łacińskie ignorantia iuris nocet – nieznajomość prawa szkodzi – jest jak najbardziej uzasadnione.